Ενώ αρκετές μέθοδοι είναι διαθέσιμες (Eddy covariance) για τον προσδιορισμό ροών θερμότητας, οι Σπινθηρογράφοι μεγάλου διαφράγματος (Large Aperture Scintillometers - LAS) χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο, δεδομένης της ικανότητας τους να μετρούν την Αισθητή και Λανθάνουσα ροή θερμότητας σε μεγάλη χωρική κλίμακα[1]. Η σπινθηρογραφία είναι μια εναλλακτική μέθοδος προσδιορισμού της ροής θερμότητας, με βασικό πλεονέκτημα το μεγάλο εύρος μέτρησης, από λίγα εκατοντάδες μέτρα έως 10 km[2], το οποίο την καθιστά κατάλληλη για την μακρόχρονη επαλήθευση αποτελεσμάτων προσομοιώσεων και τηλεπισκοπικών προϊόντων επιφανειακής ροής θερμότητας[3].
Ένας σπινθηρογράφος μεγάλου διαφράγματος αποτελείται από έναν πομπό, o οποίος στέλνει ένα ηλεκτρομαγνητικό σήμα σε έναν αποδέκτη, ενώ ο τελευταίος καταγράφει την ένταση του σήματος από απόσταση. Καθώς το σήμα διαδίδεται στην ατμόσφαιρα προς τον αποδέκτη, παραμορφώνεται από ατμοσφαιρικές τυρβώδεις δίνες. Η παραμόρφωση προσδιορίζεται ως μεταβολή στη ένταση του σήματος που καταγράφεται από τον αποδέκτη του σπινθηρογράφου. Οι ατμοσφαιρικές δίνες προέρχονται από διατμητικούς ανέμους, οι οποίοι πολύ συχνά συνδέονται με έντονες μεταβολές της θερμοκρασίας, από ροές θερμότητας του εδάφους, δημιουργούμενες από την ηλιακή ακτινοβολία η οποία προσπίπτει στην επιφάνεια του εδάφους, και από τυρβώδεις αναταράξεις προκαλούμενες από δένδρα[4]. Συνδυάζοντας τις θεωρητικές αρχές των ατμοσφαιρικών αναταράξεων με την φυσική διάδοσης των ηλεκτρομαγνητικών σημάτων δύναται να προσδιοριστούν οι επιφανειακές ροές θερμότητας.
Στο εμπόριο υπάρχουν διαθέσιμοι δύο είδη σπινθηρογράφων, οι οπτικοί και οι μικροκυματικοί, οι οποίοι εκπέμπουν σήματα σε διαφορετικό μήκος κύματος. Οι οπτικοί σπινθηρογράφοι έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως και αποδεικνύεται πως οι μετρήσεις τους συμβαδίζουν με αυτές των δορυφόρων και της EC μεθόδου σε ποικίλα ανάγλυφα, ενώ επαληθεύονται και από τις προσομοιώσεις υδρολογικών μοντέλων[5],[6],[7],[8]. Οι μετρήσεις των μικροκυματικών σπινθηρογράφων παρουσιάζουν ευαισθησία στις μεταβολές της ατμοσφαιρικής υγρασίας και της θερμοκρασίας, και συνήθως χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τους οπτικούς σπινθηρογράφους.
Εικόνα 1. Σπινθηρογράφοι μεγάλου διαφράγματος (Πηγή: https://www.scintec.com/catalogs/large-aperture-scintillometers/)